آبشار شلماش از مهم‌ترین آبشارهایی است که در سطح استان آذربایجان غربی و در شهر سردشت جاری است.
آبشار شلماش با دره‌ای سرسبز در کنار جنگل‌های پراکنده، در نزدیکی شهر سردشت واقع شده و از شاخه‌های رودخانه زاب کوچک محسوب میشود.
این آبشار که در واقع از سه آبشار تشکیل شده هم‌اکنون به صورت منطقه‌ای تفریحی درآمده که همه ساله به خصوص در فصل گرما هزاران نفر از مناطق مختلف برای دیدن آن عازم سردشت می‌شوند.
سه آبشار به ترتیب و پشت سر هم قرار گرفته‌اند که اولین آن‌ها در نزدیکی محل توقف و پارکینگ قرار گرفته‌است. برای دیدن دو آبشار بعدی باید مسافتی نسبتاً زیاد را پایین رفته و وارد دره‌ای عمیق شد.
در حال حاضر با احداث پله و حصارهایی، بالا و پایین رفتن از دره راحت‌تر و کم خطرتر شده است.
در فصل بهار این آبشار پرآبترین روزهای خود را می‌گذراند.
آب و هوای منطقه تا اواسط اردیبهشت نیز سرد است ولی از اول خرداد ماه به بعد تا اواسط پاییز می‌تواند موقع مناسبی برای سفر به این منطقه باشد.
مسیر سردشت به آبشار شلماش مسیر زیبا و پردرختی بوده و جاده مذکور آسفالت و مناسب بوده و تا آبشار مدت ٢٠ دقیقه می‌باشد.
آبشار شلماش با دره‌ای سرسبز در کنار جنگل‌های پراکنده و به دلیل طبیعت زیبای کوهستانی و منظره‌های جذاب آن و نیز موقعیت و نوع سنگ‌های تشکیل‌دهنده آبشار وهمچنین دره‌ای که دو آبشار کوچک متصل به شلماش را در خود جای داده منظره‌ای بسیار چشم‌نواز را به خود اختصاص داده است، که به همین علت مورد توجه گردشگران قرار گرفته است.
به گفته کردنشینان منطقه، “شلماش” به معنی تختی سنگی بسیار بزرگ است که احتمالا به دلیل ارتفاع این آبشار و سنگی بودن بافت منطقه به این نام مشهور شده است…
آبشار شلماش از مهم‌ترین آبشارهای حوضه زاب در مسیر رودخانه، شلماش است که به امتداد شمال غربی و جنوب شرقی در پایین دست “ویسک” و “چشم تمو” بر رودخانه زاب می‌ریزد این رودخانه درست روی گسل فرعی روستای “آلمان” و روستای “شلماش” جاری است.
آبشار شلماش که از رودخانه زاب کوچک محسوب می شود از انشعاب سه رودخانه کوچک تشکیل می شود همچنین ارتفاع این آبشار زیبا حدود ۱۵ متر می باشد، درزمان پر آبی با سرازیر شدن از لای صخره ها و ایجاد مناظر بسیار زیبا موجب تشکیل یک استخر میشود.
زیباترین فصل برای مشاهده این آبشار فصل بهار می باشد چون در این فصل است که آبشار پر آب میشود و آب فراوان موجب خلق زیبایی های منحصر بفردی میشود،.گفتنی است از اوسط تابستان آب این رودخانه بسیار کم میشود و فقط حوضچه این رودخانه چون الماسی سبز رنگ در منطقه خودنمایی می‌کند.
مسیر سردشت به آبشار شلماش مسیر زیبا و پر درختی است. جاده مذکور آسفالت و مناسب بوده و تا آبشار مدت ۲۰ دقیقه می‌باشد در محوطه اطراف آبشار امکانات گردشگری مناسبی از جمله پارکینگ، سرویس بهداشتی، فروشگاه، رستوان و کبابی وجود دارد… و مسیر کوهستانی آبشار با پله های بزرگ بهسازی شده است،با کمتر از ۵ دقیقه پیاده روی می توان به بالای آبشار سه طبقه شلماش رسید….
آب و هوای منطقه تا اواسط اردیبهشت هم سرد است به همین علت از اول خرداد ماه به بعد تا اواسط پاییز بهترین وقت دیدن این آبشار زیباست ودر فصل زمستان یخ زدن آبشار شلماش مناظر و جلوهای زیبایی را به وجود می‌آورد که مسافران و گردشگران را به سوی خود جلب می‌کند.
از سردشت در یک جاده کوهستانی زیبا به سمت روستای مراغان (Maraqan) و روستای شلماش راهی می شویم که قبل از رسیدن به روستای شلماش، محوطه تفرجگاهی آبشار کاملا مشخص است… این آبشار از سه آبشار موازی و در امتداد یکدیگر تشکیل شده و نخستین آبشار در نزدیکی محل توقف و پارکینگ قرار دارد و برای دیدن دو آبشار بعدی باید مسافتی نسبتا زیاد را از پله‌های تعبیه شده( در حال حاضر با احداث پله و حصارهایی بالا و پایین رفتن از دره راحت تر و کم خطر تر شده‌است)طی کرد به همین منظور پایین رفته و وارد دره‌های عمیق شویم.
هنگام پایین رفتن از پله‌ها سرازیر بودن مسیر و شوق دیدن ادامه آبشار تعداد آن‌ها را به چشم نمی‌آورد و در برگشتن به سمت بالا بوده که ۳۸۵ پله نه چندان کوتاه نمایش اقتدار اجرا می‌کنند.این آبشار چشم نوازهم اکنون به صورت منطقه‌ای تفریحی درآمده که همه ساله به خصوص در فصل گرما هزاران نفر از مناطق مختلف و به خصوص از شهرهای کردنشین برای دیدن آن عازم سردشت می‌شوند.
