غار آبی سهولان در ۴۳ کیلومتری شمال شرقی مهاباد در آذربایجان غربی قرار گرفته و با سنگ‌هایی آهکی و آب و هوایی متعادل چشم هر بیننده‌ای را خیره می‌کند و تمامی این زیبایی‌ها مقصد گردشگران زیادی در فصول مختلف سال است.
غار سهولان دومین غار آبی بزرگ ایران بوده و در 43کیلومتری شمال شرقی مهاباد در محور مهاباد - بوکان در آذربایجان غربی قرار دارد این غار یکی از کم‌نظیرترین غارهای طبیعی کشور و شگفت‌انگیزترین چشم‌اندازهای طبیعت آذربایجان غربی است و به گفته برخی از افراد بومی خانه مردم پارتی تبار بوده البته غار سهولان به زبان کردی به معنی یخبندان و در نزدیکی روستایی به همین نام قرار گرفته است ولی مردم محلی این منطقه این غار را کونه کوتر، یعنی لانه کبوتر نیز می‌نامند و دلیل این نام‌گذاری وجود تعداد زیادی لانه کبوتر داخل غار است.
مساحت داخلی غار سهولان حدود 600 مترمربع و محتویات غار سنگ‌های آهکی است، ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن 50 متر بوده و عمق آب در برخی جاها به 32 متر می‌رسد این پدیده زیبا و نادر دارای 2 دهانه بوده و اختلاف دمای درون و بیرون غار نیز بین 10 الی 15 درجه است و با جلوه‌های طبیعی و قندیل‌های منحصر به فردی که دارد در دامنه رشته کوه‌های کوتر قرار گرفته است.
تنها موجودات زنده این غار کبوتر چاهی و خفاش بوده که قسمت‌هایی از غار رابه عنوان آشیانه انتخاب کرده‌اند به دلیل تاریک بودن و نبود نور هیچ نوع جلبکی در آب دریاچه این غار رشد نکرده و به غیر از جانداران میکروسکوپی هیچموجودی دیگری زیست نمی‌کند، آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال بوده و عمق آن علی رغم تاریک بودن تا چند متری قابل رویت است، این غار به سبب داشتن محیطی زیبا و چشم اندازی شگفت انگیز مقصد بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی بوده و هرساله در فصول گرم نیز آب و هوایی متعادل و مطلوبی دارد.
این غار از قرن‌ها پیش موردمطالعه و بررسی قرارگرفته و به گفته برخی کارشناسان به استناد لایه‌های سفالی که از منطقه دالان اصلی و تالار بزرگ و دهلیز ورودی کونه مالان به‌دست آمده این غار از هزاره‌های اول و دوم قبل از میلاد تا دوره پارتی و اسلامی و حتی زمان‌هایی از قرون وسطی مورد سکونت انسان‌ها قرارگرفته است، غار آبی سهولان برابر مصوبه شورای عالی محیط زیست به عنوان اثر طبیعی ملی تصویب شده و جزو مناطق چهارگانه سازمان محیط زیست است.
درجه حرارت در فصل تابستان و زمستان بین 10 تا 13 درجه سانتی‌گراد در نوسان بوده و رطوبت حاکم بر غار نیز بین 70 تا 80 درصد متغیر است که در اثر رطوبت بالا روی سنگ‌ها و صخره‌ها با خزه‌های سبز و قهوه‌ای پوشیده شده و گاهی قطرات آب از بالای ایوان‌ها به روی سطح آب می‌چکد همچنین نخستین دریاچه پیش روی گردشگران حدود 200 متر وسعت دارد که دارای آبی زلال و صاف است، دالان بالای سر این دریاچه افزون بر 50 متر ارتفاع دارد و در انتهای آن دو دالان باریک به عرض دو متر دیده می‌شود که به دریاچه‌ها و دالان‌های بعدی باز می‌شوند.
