محوطه تاریخی لاوین در پیرانشهر از مکانهای تاریخی و مهم شمال غرب کشور است که در حاشیه «رودخانه زاب» قرار گرفته و نشان دهنده وجود استقراری تاریخی از هزاره پنجم قبل از میلاد و دوران مفرغ و عصر آهن است.
آخرین بار، استقراری از دوران اسلامی و در زمان زمامداری ایلخانان مغول در این محوطه شکل گرفته و به تدریج متروک شده است.
کاوش های باستان شناختی در شهرستان پیرانشهر، نشان از استقرار از هزاره پنجم قبل از میلاد، دوران مفرغ و عصر آهن دارد که در این زمینه بیش از دو هزار قطعه سفال این منطقه مستند نگاری شده است. محوطه تاریخی لاوین پیرانشهر که در آن کاوش های باستان شناسی صورت گرفته نشان دهنده وجود استقرار تاریخی از هزاره پنجم پیش از میلاد، دوران مفرغ و عصر آهن است.
تپه لاوین یکی از مهمترین تپه های شهرستان پیرانشهر است که در حد فاصل روستای قبله حسن- لاوین، در میان اراضی کشاورزی واقع شده است. پراکندگی داده های سفالی و استخوانی در سطح تپه زیاد است و بیش از دو هزار قطعه سفال این منطقه مستند نگاری شده است. با توجه به آثار سطحی و تجزیه و تحلیل داده های سفالی، توالی دوره های فرهنگی نوسنگی، مس سنگی، مفرغ، آهن، دوران تاریخی و دوره اسلامی را می توان برای این تپه در نظر گرفت.
اهمیت کاوش و تعیین حریم این محوطه در قرارگیری آن در دالان تاریخی شمال غرب و شمال بین النهرین است. مطالعه و کاوش مدت دار این محوطه در سال های آتی به روشن شدن وضعیت معیشت، اقتصاد و روابط فرهنگی شمال غرب ایران و مناطق همجوار به ویژه بین النهرین کمک قابل توجهی خواهد کرد. اهمیت بررسی این منطقه برای دانستن گذر از دوره نوسنگی به دوره مس و سنگ در شمال غرب ایران قابل توجه است. در این نقطه هنوز به این مقوله بطور دقیق پرداخته نشده است.
