آرامگاه سرداران مکری با قدمتی که به دوره قاجار بازمی گردد، مدفن چند تن از نوادگان سردار عزیزخان مکری و برخی از بزرگان شهر بوکان است. این آرامگاه که در گویش کردی به «گومبه زی سردار» شهرت دارد، متشکل از حیاطی کوچک، مقبره ای مستطیلی شکل، گنبدی مرکزی با الگوی چلیپا در مرکز، ایوانی با دو ستون سنگی و شاه نشین و نیز دو دهلیز در طرفین است. این اثر در سال ۱۳۸۰، با شماره ثبت ۳۸۴۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه سرداران مکری، یکی از جاذبه های تاریخی در شهرستان بوکان است که در داخل پارک عمومی ملت این شهرستان قرار گرفته است. بنایی کهن و متعلق به حکومت قاجار که در گویش کردی به «گومبه زی سردار» شهرت دارد. علت شهرت این بقعه تاریخی به سرداران مکری، مدفون شدن خاندان مکری از جمله «محمد حسین خان مکری»، «قاضی حسین مکری» و «علی خان مکری»، در کنار جمع دیگری از مشاهیر و بزرگان بوکان، در این مکان است. این مقبره محل دفن خانواده «عزیز خان مکری» داماد امیرکبیر و فرمانده کل قشون ناصرالدین شاه بوده است. مقبره خود سردار عزیزخان مکری در رواق پایین پا مقبره سید حمزه در پارک مقبرة الشعرا تبریز قرار دارد.
مجموعه شامل یک حیاط کوچک در ضلع جنوبی و ساختمان مقبره با معماری سنتی است. پلان گنبد خانه با الگوی چلیپا بنا شده است و در ورودی ضلع جنوبی، ایوانی با دو ستون سنگی دیده می شود. از مهم ترین عناصر تزئینی آرامگاه می توان به آجرکاری به شیوه خفته راسته اشاره کرد.
مقبره بنایی مستطیل شکل به ابعاد تقریبی ۱۳در ۱۵ متر و مساحت مقبره در حدود ۱۹۸ متر مربع بوده و دارای یک گنبد مرکزی ایوان دار است که برای اجرای گوشه سازی گنبد از روش طاق بند استفاده شده است. پلان گنبد خانه با الگوی چلیپا بنا شده و دارای شاه نشین است و مصالح بکار رفته در بنا در قسمت پی از سنگ لاشه به صورت تفلیسی و دیوارها و گنبد و طاق ها از آجر چهارگوش می باشد، در ضلع جنوبی که ورودی بنا راتشکیل می دهد، ایوانی با دو ستون سنگی قرار گرفته که زیبایی خاصی به مجموعه داده و با الگوی سه دری ساخته شده است. از مهم ترین عناصر تزیینی این بنا آجرکاری به شیوه خفته راسته است که تمامی فضاها و عناصر در هماهنگی با یکدیگر قرار گرفته اند و تنها ناهماهنگی که این در بنا وجود دارد و می توان به آن اشاره کرد این است که فضای گنبد خانه دارای یک نورگیر وسیع در نمای اصلی بنا است که فاقد تقارن و تعادل در نما است.
